Βασίλης Γρηγορίου, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ADVENT Technologies

Συναντήσαμε στο γραφείο του τον Δρα Βασίλη Γρηγορίου, πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Advent Technologies, της εταιρείας που κατέχει ηγετική θέση στον χώρο της τεχνολογίας κυψελών καυσίμου (fuel cells). Σε μια συζήτηση εφ’ όλης της ύλης μάς μίλησε για την είσοδο της εταιρείας στο Χρηματιστήριο NASDAQ της Νέας Υόρκης, τα νέα έργα που έρχονται αλλά και τα μελλοντικά της πλάνα.

Ο ρόλος του υδρογόνου στην επίτευξη μίας βιώσιμης ενεργειακής μετάβασης είναι πιο σημαντικός από ποτέ

Συνέντευξη: Μαργαρίτα Ασημακοπούλου

– Κ. Γρηγορίου, μιλήστε μας για την πορεία της Advent Technologies, η οποία μετρά ήδη 16 χρόνια από την ίδρυσή της.

O Δρ Βασίλης Γρηγορίου με τη δημοσιογράφο, Μαργαρίτα Ασημακοπούλου.

Η Advent ιδρύθηκε το 2006 στην Πάτρα από επιστήμονες που είχαν ένα κοινό όραμα για το μέλλον: έναν κόσμο με καθαρή, ασφαλή, βιώσιμη και προσιτή ενέργεια. Σήμερα, η Advent αποτελεί θυγατρική της Advent Technologies Holdings, Inc. (NASDAQ: ADN), μιας αμερικανικής εταιρείας με έδρα τη Βοστώνη της Μασαχουσέτης, η οποία αναπτύσσει, κατασκευάζει και εμπορεύεται προηγμένα συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας βασισμένα σε κυψέλες καυσίμου.

Μέχρι σήμερα, έχουμε ολοκληρώσει 38 έργα Eρευνας και Ανάπτυξης που έχουν χρηματοδοτηθεί από την Ευρωπαϊκή Eνωση, τις ΗΠΑ, αλλά και σε εθνικό επίπεδο από τις χώρες που δραστηριοποιούμαστε. Παράλληλα, έχουμε αναπτύξει ισχυρή πνευματική ιδιοκτησία με περισσότερες από 150 πατέντες στην τεχνολογία κυψελών καυσίμου και διατηρούμε μακροχρόνιες επιχειρηματικές συνεργασίες με κολοσσούς όπως η BASF και η De Nora.

Oλα αυτά τα χρόνια εργαζόμαστε σκληρά με στόχο να εισάγουμε στην αγορά την τεχνολογία κυψελών καυσίμου επόμενης γενιάς και να ηγηθούμε της παγκόσμιας μετάβασης στην πράσινη ενέργεια. Η άκρως διαφοροποιημένη τεχνολογία μας «απαντά» σε βασικά ζητήματα που αντιμετωπίζει η οικονομία του υδρογόνου, όπως το κόστος υποδομής και το συνολικό κόστος ιδιοκτησίας.

Το 2021 ήταν μία κομβική χρονιά για την εταιρεία μας. Η χρονιά ξεκίνησε με την επιτυχημένη εισαγωγή της Advent στο Χρηματιστήριο NASDAQ της Νέας Υόρκης, ενώ ακολούθησαν σημαντικές στρατηγικές συνεργασίες και εμπορικές συμφωνίες, οι οποίες μας βοήθησαν να επεκτείνουμε την παρουσία μας σε νέες, διεθνείς αγορές. Παράλληλα, ενισχύσαμε σημαντικά την παραγωγική μας δυνατότητα, με εξαγορές καινοτόμων εταιρειών σε Γερμανία, Δανία και ΗΠΑ.

Η Advent απαριθμεί πλέον περισσότερους από 200 υπαλλήλους παγκοσμίως και διατηρεί γραφεία και εγκαταστάσεις στις ΗΠΑ, την Ελλάδα, τη Δανία, τη Γερμανία και τις Φιλιππίνες. Είμαστε πεπεισμένοι ότι η καινοτόμος τεχνολογία που αναπτύσσουμε θα διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση. Κύριος λόγος είναι ότι επιτρέπει στις κυψέλες καυσίμου να μπορούν να λειτουργήσουν με καύσιμα-φορείς υδρογόνου (μεθανόλη, αιθανόλη, φυσικό αέριο), τα οποία μπορούν να αποθηκευτούν πιο εύκολα σε σύγκριση με το καθαρό υδρογόνο. Αυτό το συγκριτικό πλεονέκτημα έχει καθιερώσει την Advent ως παγκόσμιο ηγέτη στην ανάπτυξη προηγμένων υλικών, εξαρτημάτων και διεργασιών για εφαρμογές των κυψελών καυσίμου στους τομείς της αυτοκινητοβιομηχανίας, της αεροναυπηγικής, της άμυνας, του πετρελαίου και φυσικού αερίου, της ναυτιλίας και της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Το 2022 έχει αποτελέσει μία χρονιά ορόσημο για την ανάπτυξη της εταιρείας μας. Οι δυνατότητες της τεχνολογίας μας εξετάζονται από μεγάλες εταιρείες στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, όπως η Hyundai Motor Company, ενώ ήδη βρισκόμαστε σε προχωρημένες συζητήσεις με εταιρείες-ηγέτες διαφόρων κλάδων. Η τεχνολογία μας βασίζεται στη νέα μεμβράνη ανταλλαγής πρωτονίων υψηλής θερμοκρασίας επόμενης γενιάς της Advent, που αναπτύσσουμε επί του παρόντος στο πλαίσιο του L’Innovator, ενός πολλά υποσχόμενου προγράμματος ανάπτυξης με το Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο Los Alamos του Υπουργείου Ενέργειας των ΗΠΑ, το Εθνικό Εργαστήριο Brookhaven και το Εθνικό Εργαστήριο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.

Επιπρόσθετα, συνεργαζόμαστε με το Υπουργείο Aμυνας των ΗΠΑ και τον Ελληνικό Στρατό, παρέχοντας φορητές συσκευές κυψελών καυσίμου που μπορούν να χρησιμοποιηθούν γρήγορα και αποτελεσματικά από στρατιωτικές μονάδες. Αξίζει να σημειωθεί πως πρόσφατα η Advent υπέγραψε συμφωνία με το κρατίδιο του Βρανδεμβούργου στη Γερμανία για την προμήθεια συστημάτων κυψελών καυσίμου. Τα συγκεκριμένα συστήματα θα εγκατασταθούν σε υποδομές ζωτικής σημασίας της ευρύτερης περιοχής εντός της επόμενης τριετίας.

Στην Advent στοχεύουμε στην υλοποίηση έργων που θα αφήσουν το δικό τους μοναδικό αποτύπωμα. Eνα από αυτά τα έργα είναι το έργο Green HiPo, ένα Σημαντικό Eργο Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος της αλυσίδας αξίας «Τεχνολογίες και Συστήματα Υδρογόνου» (IPCEI Hydrogen). Το Green HiPo αναμένεται να υλοποιηθεί στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας και αφορά την κατασκευή και λειτουργία μίας βιομηχανικής μονάδας, καθώς και εγκαταστάσεων Eρευνας και Ανάπτυξης παραγωγής κυψελών καυσίμου και μονάδων ηλεκτρόλυσης. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προχώρησε στην επικύρωση του Green HiPo τον Ιούλιο του 2022, κατόπιν κοινοποίησης από το Ελληνικό Δημόσιο. Το συνολικό ύψος της χρηματοδότησης δύναται να αγγίζει τα 782,1 εκατομμύρια ευρώ και θα ολοκληρωθεί σε έξι χρόνια. Επιπλέον, τον περασμένο Αύγουστο ανακοινώσαμε μία νέα στρατηγική συνεργασία με τη ΔΕΠΑ για την υλοποίηση έργων υδρογόνου κοινού ενδιαφέροντος.

– Τελευταία ακούμε όλο και συχνότερα ότι οι ΑΠΕ είναι πλέον μονόδρομος για την «πράσινη» μετάβαση. Πιστεύετε ότι το υδρογόνο μπορεί να γίνει ένα από τα επικρατέστερα εναλλακτικά καύσιμα;

Αναμφίβολα, ο ρόλος του υδρογόνου στην επίτευξη μίας βιώσιμης ενεργειακής μετάβασης είναι πιο σημαντικός από ποτέ άλλοτε. Εκτός από τα πολυάριθμα περιβαλλοντικά οφέλη που προσφέρει η χρήση του υδρογόνου, παρατηρούμε ολοένα αυξανόμενες ενέργειες κυβερνήσεων και της βιομηχανίας, με στόχο την αξιοποίησή του ως βασικού συστατικού για την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης. Eνα τέτοιο παράδειγμα είναι η Κοινή Διακήρυξη, που συνυπέγραψαν τον Μάιο του 2022 κορυφαίοι κατασκευαστές μονάδων ηλεκτρόλυσης στην Ευρώπη, στο πλαίσιο κοινής δήλωσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες. Η Advent Technologies ήταν μία από τις εταιρείες που υπέγραψε τη διακήρυξη, στόχος της οποίας είναι ο δεκαπλασιασμός της παραγωγικής ικανότητας των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Eνωσης σε 17,5GW έως το 2025. Oλοι οι εργαζόμενοι της Advent αναγνωρίζουμε την ανάγκη να δράσουμε άμεσα και, μέσα από την υλοποίηση του Green HiPo, στοχεύουμε να συνεισφέρουμε σημαντικά στους απαιτητικούς στόχους της Ευρωπαϊκής Eνωσης. Παράλληλα, οι ΗΠΑ έχουν ήδη προβεί σε σημαντικές ενέργειες για την ταχύτερη ανάπτυξη και παραγωγή τεχνολογιών πράσινου υδρογόνου μέσω του ομοσπονδιακού προγράμματος «Regional Clean Hydrogen Hubs».

– Είστε αισιόδοξος για το μέλλον της συγκεκριμένης αγοράς;

Οι πρόσφατες γεωπολιτικές εξελίξεις και οι επιπτώσεις τους έχουν σταθεί η αφορμή για την περαιτέρω επιτάχυνση της πράσινης ενεργειακής μετάβασης.  Επιπλέον, έως το 2030, η πλειονότητα των βιομηχανιών θα αναγκαστεί να χρησιμοποιεί ηλεκτρική ενέργεια που έχει παραχθεί από τεχνολογίες με μηδενικές εκπομπές ρύπων, όπως αυτή του υδρογόνου. Είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος για το μέλλον της συγκεκριμένης αγοράς και πιστεύω ακράδαντα ότι η ταχύτερη υιοθέτηση τεχνολογιών υδρογόνου αποτελεί μία λύση, που είναι βασισμένη στη λογική, καθώς μπορεί να επιφέρει πολυάριθμα πλεονεκτήματα για την Ελλάδα, την Ευρωπαϊκή Eνωση και ολόκληρο τον κόσμο. Ενα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα είναι η μείωση της εξάρτησης από εξωτερικές αγορές. Επίσης, μέσα από την αυξανόμενη παραγωγή πράσινου υδρογόνου, τα επόμενα χρόνια θα δούμε τις τιμές του υδρογόνου να αρχίσουν να ανταγωνίζονται αυτές των ορυκτών καυσίμων. Παράλληλα, το κόστος των κυψελών καυσίμου αναμένεται να μειωθεί εξίσου σημαντικά, και αυτοί οι ισχυροί και απλοί ηλεκτροχημικοί κινητήρες θα αρχίσουν να εντάσσονται δυναμικά στην καθημερινότητά μας. Δεν θα ήταν λοιπόν υπερβολή να πούμε πως το υδρογόνο και οι σχετιζόμενες με αυτό τεχνολογίες αποτελούν πλέον βασικό μέρος της λύσης στην παρούσα γεωπολιτική και ενεργειακή κρίση αλλά και αναπόσπαστο κομμάτι του μελλοντικού ενεργειακού μείγματος!

– Πρόσφατα είδαμε ότι ήσασταν ανάμεσα στους βασικούς εταίρους που συνυπέγραψαν Μνημόνιο Συνεργασίας για τη δημιουργία κόμβου πράσινου υδρογόνου στις Βορειοανατολικές ΗΠΑ. Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία;

Oπως προανέφερα, διανύουμε μία άκρως σημαντική περίοδο για τη μετάβαση των ΗΠΑ στις τεχνολογίες καθαρής ενέργειας. Ως μία φιλόδοξη εταιρεία που γεννήθηκε στην Ελλάδα αλλά πλέον εδρεύει στη Βοστώνη, θεωρήσαμε αυτήν την πρωτοβουλία ως μία σημαντική ευκαιρία για να αναδείξουμε τα μοναδικά πλεονεκτήματα της τεχνολογίας μας και να συνεισφέρουμε με τρόπο ουσιαστικό στη μετατροπή 6 βορειοανατολικών πολιτειών των ΗΠΑ (Κονέκτικατ, Μασαχουσέτη, Μέιν, Νιου Τζέρσεϊ, Νέα Υόρκη και Ρόουντ Άιλαντ) σε έναν από τους κατ’ ελάχιστον τέσσερις περιφερειακούς κόμβους πράσινου υδρογόνου, που ορίζονται μέσω του ομοσπονδιακού προγράμματος «Regional Clean Hydrogen Hubs». Η συγκεκριμένη συμμαχία θέτει τις βάσεις για τη δημιουργία και κατάθεση πρότασης με στόχο την αξιοποίηση χρηματοδότησης από το Υπουργείο Ενέργειας των Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία αναμένεται να ανακοινωθεί έως τον Οκτώβριο του 2022, και αγγίζει έως και τα 8 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Είμαστε ενθουσιασμένοι που συμμετέχουμε σε μία τόσο ουσιαστική βιομηχανική συνεργασία –με περισσότερους από 60 εταίρους παγκόσμιας φήμης που δραστηριοποιούνται στον τομέα του πράσινου υδρογόνου– η οποία δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην καινοτομία και τις επενδύσεις σε ασφαλή, καθαρή ενέργεια υδρογόνου και στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, ενώ παράλληλα στοχεύει στη βελτίωση της υγείας και στην οικονομική ανάπτυξη των κατοίκων. Αν και βρίσκεται ακόμα σε πρώιμα στάδια, θεωρώ ότι το αποτύπωμα που θα αφήσει η Advent μέσα από τη συμμετοχή της στο συγκεκριμένο πρόγραμμα θα είναι εξαιρετικά σημαντικό.

– Ποια είναι τα επόμενα επενδυτικά σας πλάνα και οι μελλοντικοί σας στόχοι;

Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε κοντά στην ολοκλήρωση της κατασκευής μιας νέας υπερσύγχρονης μονάδας παραγωγής στο Hood Park campus που βρίσκεται στο Charlestown της Μασαχουσέτης. Το Hood Park αποτελεί έναν από τους νεότερους και μεγαλύτερους κόμβους έρευνας και καινοτομίας στη Βοστώνη. Η μονάδα παραγωγής αναμένεται να λειτουργήσει το φθινόπωρο του 2022 και θα επικεντρωθεί κυρίως στην ανάπτυξη και παραγωγή της επόμενης γενιάς εξαρτημάτων κυψελών καυσίμου που αναπτύσσουμε σε συνεργασία με το Υπουργείο Ενέργειας των ΗΠΑ. Αυτή η νέα μονάδα παραγωγής θα μας επιτρέψει να αυξήσουμε σημαντικά τις παραγωγικές μας δυνατότητες και να ανταποκριθούμε στην αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση καινοτόμων προϊόντων στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Παράλληλα, μέσα από την υλοποίηση του Green HiPo, θα προχωρήσουμε στην κατασκευή μίας βιομηχανικής μονάδας παραγωγής κυψελών καυσίμου και μονάδων ηλεκτρόλυσης στη Δυτική Μακεδονία, με στόχο να παραγάγουμε, σε βάθος εξαετίας, καινοτόμα συστήματα κυψελών καυσίμου συνολικής ισχύος 120MW και μονάδες ηλεκτρόλυσης συνολικής ισχύος 1,5GW. Η νέα μονάδα παραγωγής στη Δυτική Μακεδονία αναμένεται να δημιουργήσει περίπου 650 νέες θέσεις εργασίας σε βάθος 6 ετών για καταρτισμένο επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό, συμβάλλοντας σημαντικά στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής. Δεν χωρά αμφιβολία ότι η Advent διανύει πλέον μία περίοδο ταχείας ανάπτυξης. Θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στην περαιτέρω βελτίωση της τεχνολογίας μας, έχοντας ως απώτερο σκοπό την κατασκευή παγκόσμιας κλάσης κυψελών καυσίμου και μονάδων ηλεκτρόλυσης με χαμηλό συνολικό κόστος ιδιοκτησίας και σημαντικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο.

Who is who

O Δρ Βασίλης Γρηγορίου είναι πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Advent Technologies Holdings, Inc. (NASDAQ: ADN) και διεθνώς αναγνωρισμένος επιστήμονας με ερευνητικές και διευθυντικές θέσεις στις ΗΠΑ (Northeastern University, MIT, Polaroid Corporation, Princeton University) και στην Ελλάδα (Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών, Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας). Ο Δρ Γρηγορίου είναι συν-εφευρέτης 16 διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και το δημοσιευμένο έργο του περιλαμβάνει 3 βιβλία, 6 κεφάλαια σε βιβλία και πάνω από 100 επιστημονικές εργασίες. Διαθέτει πάνω από 25 χρόνια εμπειρίας στην αγορά των ΗΠΑ, εστιάζοντας στην τεχνική ανάπτυξη νέων προϊόντων και στη διαχείριση τέτοιων δραστηριοτήτων. Είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στη Φυσική Χημεία από το Duke University και παρακολούθησε το πρόγραμμα MBA του Northeastern University. Ηταν επίσης αποδέκτης του βραβείου NRSA στο Princeton University  και έχει διατελέσει πρόεδρος της Ενωσης για την Εφαρμοσμένη Φασματοσκοπία (Society for Applied Spectroscopy – SAS) κατά το έτος 2001.