Νίκος Βαρβαδούκας, Μέλος του διοικητικού συμβουλίου του GR.EC.A.

O GR.EC.A. (Greek eCommerce Association) – ή ελληνικά Ε.Σ.Η.Ε. (Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου) ιδρύθηκε με κύριο σκοπό την διαφύλαξη και προαγωγή των συμφερόντων του ηλεκτρονικού εμπορίου στη χώρα μας. Το μέλος του Δ.Σ., Νίκος Βαρβαδούκας, μας μιλά για τις δυνατότητες αλλά και για τις παθογένειες του κλάδου.

Σήμα Αξιοπιστίας (Trustmark) για τα ελληνικά eShops

H εμπειρία σας ως επικεφαλής marketing & e–commerce των Public, όσο και η παρούσα θέση σας ως μέλος του Δ.Σ. του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GR.EC.A.), σας δίνουν σαφή εικόνα του εγχώριου τοπίου των ηλεκτρονικών αγορών. Το ηλεκτρονικό εμπόριο ακολουθεί την ίδια πτωτική πορεία με το «παραδοσιακό» retail το 2016 ή αντιστέκεται στο κακό οικονομικό κλίμα, τουλάχιστον σε κάποιες προϊοντικές κατηγορίες;

Το Νότιο Region της Ευρώπης στο οποίο ανήκουμε μαζί με τις μεσογειακές χώρες, συνεχίζει να αναπτύσσεται με το εντυπωσιακό +18,2% σύμφωνα με τον e-Commerce Europe, τη στιγμή που ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης στην Ευρώπη είναι 13,3%. Στη χώρα μας, η δυσμενής οικονομική κατάσταση φρέναρε ελαφρώς τον ρυθμό ανάπτυξης στο 10,5%, δεν παύει ωστόσο να είναι από τους ελάχιστους κλάδους της οικονομίας που συνεχίζει να είναι σε πολύ ανοδική τροχιά.  Ο τζίρος της αγοράς, με βάση έρευνα του ELTRUN, εκτιμάται μεταξύ 3,6 με 3,8 δις ευρώ και με μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης, αφού οι μέσοι όροι της Ελλάδας απέχουν από τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς. Για παράδειγμα, έρευνα της Eurostat αναφέρει πως μόλις το 1% των εσόδων των ελληνικών εμπορικών επιχειρήσεων προέρχεται από τις ηλεκτρονικές πωλήσεις, όταν ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι περίπου στο 17%. Αναφορικά με τις προιοντικές κατηγορίες, οι πρώτες δέκα κατηγορίες, με βάση τα ποσοστά των αγοραστών, παραμένουν σχεδόν αμετάβλητες σε σχέση με πέρυσι, κυριαρχούν στις δυο πρώτες θέσεις οι ταξιδιωτικές και τουριστικές υπηρεσίες, ενώ ακολουθούνται από εξαρτήματα και ο εξοπλισμός Η/Υ, εισιτήρια εκδηλώσεων, μόδα, έτοιμο φαγητό, ηλεκτρονικές συσκευές, βιβλία, πληρωμή λογαριασμών on line, προσωπική φροντίδα  & οικιακά είδη.

Τι εκτιμάτε πως θα βοηθήσει να αναπτυχθεί πιο γρήγορα και με υγεία το ηλεκτρονικό εμπόριο;

Η διείσδυση του ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ελλάδα καθυστέρησε σε σχέση με τις υπόλοιπες δυτικές ευρωπαϊκές χώρες, ωστόσο οι ακόλουθοι άξονες θα επιταχύνουν και άλλο την ανάπτυξή του.

Σε επίπεδο καταναλωτή, οι Έλληνες άργησαν να εμπιστευτούν τις αγορές από τον διαδίκτυο, κάτι που σχετίζεται τόσο με τη χαμηλότερη εξοικείωση με τα νέα μέσα όσο κυρίως από το αίσθημα ανασφάλειας αναφορικά με ηλεκτρονικές πληρωμές και τις μεταφορές των προϊόντων. Παρόλο που ήδη η εμπιστοσύνη βελτιώνεται διαρκώς, εκτιμώ μπορεί εύκολα να επιταχυνθεί με σοβαρές και μαζικές δράσεις εκπαίδευσης της αγοράς από τον GRECA , μεγάλες επιχειρήσεις όπως πιστωτικά ιδρύματα & την πολιτεία.

Σε επίπεδο εταιρειών το στοιχείο που θα τις κάνει πιο έτοιμες να μπουν δυνατά στον χώρο εντός και εκτός συνόρων, είναι αφενός το επίπεδο κατάρτισης του στελεχιακού του δυναμικού καθώς επίσης το επίπεδο των εξωτερικών συνεργατών που επιλέγουν.

Τέλος σε θεσμικό επίπεδο  το ελληνικό Κράτος μέχρι και πρότινος, δεν είχε δώσει την απαιτούμενη βαρύτητα στη δύναμη του eCommerce . Θα βοηθήσει ιδιαίτερα η παροχή κινήτρων για εκπαίδευση, φορολογικές ελαφρύνσεις στο εξαγωγικό on line εμπόριο , αξιοποίηση σε μεγαλύτερο βαθμό του eGovernment , και η στήριξη του οικοσυσστήματος των start ups.

Ποιες ενέργειες ουσιαστικής παρέμβασης από τον GR.EC.A. μπορούν να γίνουν;

Αρχικά όλοι ιδρυτές και μέλη του GRECA είμαστε περήφανοι για το έργο που έχει γίνει από τον Ιούλιο του 2012 έως σήμερα, εκπροσωπώντας θεσμικά τη φωνή δεκάδων e-businesses & agencies του χώρου εντός και εκτός χώρας. Η στρατηγική του συνδέσμου αφορά και τους 3 stakeholders του κλάδου, καταναλωτή, επιχειρήσεις και πολιτεία/λοιπούς φορείς. Οι 4 συμφωνημένοι στόχοι είναι

(1) η ανάπτυξη ενός πνεύματος συνεργασίας μεταξύ των μελών του κάτι που θα ενισχύσει την ύπαρξη καλών πρακτικών.

(2) Την εκπαίδευση των μελών του σε θέματα ηλεκτρονικού επιχειρείν

(3) Την προώθηση του Ηλεκτρονικού Εμπορίου στο ευρύ κοινό με τη στήριξη των φορέων που εμπλέκονται στον κλάδο

(4) Τη συμβολή στην προστασία τόσο των μελών του, όσο και του καταναλωτικού κοινού με έγκαιρη ενημέρωση

Μόλις πριν λίγες μέρες λανσάραμε στην ελληνική αγορά -σε συνεργασία με το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Επιχειρείν του ΟΠΑ- το Σήμα Αξιοπιστίας (Trustmark) στα ελληνικά eShops (www.trustmark.gr), με σκοπό να ενισχύσει την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια των καταναλωτών, κατά τη διάρκεια των online συναλλαγών τους. Είναι ένα μεγάλο project για εμάς και συνεργαζόμαστε άμεσα γι αυτό με την Γενική Γραμματεία Εμπορίου & Προστασίας Καταναλωτή και καταναλωτικές ενώσεις για τη διαμόρφωση ενός κώδικα δεοντολογίας για τα σήματα αξιοπιστίας στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Πιστεύουμε πως με την κατάλληλη επικοινωνιακή καμπάνια που θα πραγματοποιηθεί θα ενισχυθεί σημαντικά η καταναλωτική εμπιστοσύνη. Εδώ αξίζει να σημειωθεί πως το Σήμα Αξιοπιστίας του GR.EC.A. έχει πανευρωπαϊκή ισχύ αφού συνεργαζόμαστε άμεσα με τον Ecommerce Europe, τον Πανευρωπαϊκό Φορέα ηλεκτρονικού εμπορίου.

Επιπρόσθετα, ο Σύνδεσμος μας έχει ολοκληρώσει την μελέτη απαιτήσεων για τη δημιουργία του πρώτου cluster για το διασυνοριακό εμπόριο, αφού το ηλεκτρονικό διασυνοριακό εμπόριο (Cross-Border eCommerce) αποτελεί ένα από τα πιο επίκαιρα θέματα στην ατζέντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Παράλληλα, η συμβουλευτική ομάδα του Συνδέσμου, έχει καταθέσει ένα μεγάλο αριθμό αναπτυξιακών προτάσεων στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα  «Ανταγωνιστικότητα – Επιχειρηματικότητα 2014-2020» της Ε.Ε., με κεντρικό αναπτυξιακό στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της Εξωστρέφειας των Επιχειρήσεων, και με έμφαση στη διάσταση της καινοτομικότητας.

Τέλος, ο Σύνδεσμος διοργανώνει (ή/και παρέχει την αιγίδα του) κάθε χρόνο πλήθος συνεδρίων, εκδηλώσεων και ενεργειών (FRIDAY’S Workshops, Εβδομάδα Ηλεκτρονικού Εμπορίου, e-Payments, e-Legal, κτλ.) που έχουν ως στόχο την ενημέρωση και εκπαίδευση καταναλωτών και επιχειρήσεων, ενώ επιδιώκει τη συνεχή δικτύωση των επαγγελματιών του κλάδου, μέσω των Networking Day Events και την επιβράβευση των βέλτιστων πρακτικών του χώρου μέσω της απονομής του βραβείου “Καλύτερο Ελληνικό eShop”.

Πως δικαιολογούνται οι μεγάλες διαφορές στις τιμές μεταξύ των «άγνωστων» και των καταξιωμένων ηλεκτρονικών καταστημάτων;

Θέτετε ένα τεράστιο ζήτημα καθώς η διαφορά τιμών έχει υγιής και μη βάσεις. Στις υγιής θα αναφέρω απλοικά  ότι είναι επιλογή ενός καταστήματος αν θα επενδύσει κυρίως στις πολύ χαμηλές τιμές  ή στην παροχή υψηλής εμπειρίας (during / after sale) πελάτη που σίγουρα επηρεάζουν το κόστος λειτουργίας του . Η πράξη έχει αποδείξει ότι ο καταναλωτής κοιτάζει την καλύτερη σχέση τιμής/experience, γι αυτό βλέπουμε καταστήματα με δυνατό branding & customer care να μεγαλώνουν συνεχώς.  Θα υπάρξουν ακόμη περισσότερο θεωρώ τρόποι, ο καταναλωτής να γνωρίζει εξ αρχής τι επιλέγει. Στις μη υγιής θα σημειώσω ότι υπάρχουν καταστήματα που εμπορεύονται προϊόντα άγνωστης προέλευσης και αμφίβολου after sales support. Γι αυτό το κομμάτι είναι η πολιτεία αρμόδια να δει τις περιπτώσεις αυτές σε βάθος.