DSC_3965_1048x624

Παναγιώτης Λαδακάκος, πρόεδρος ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ

Επισκεφθήκαμε τον πρόεδρο της Ενωσης, Παναγιώτη Λαδακάκο, ο οποίος μας μίλησε για τους στόχους τους, τα υπεράκτια αιολικά, τη σημασία της αιολικής ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα της χώρας μας καθώς και τι θα βοηθούσε στην περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου.

Η συμμετοχή της αιολικής ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα είναι καθοριστική.

Συνέντευξη: Φαίδρα Μαυρογιώργη

H ΕΛΕΤΑΕΝ ιδρύθηκε το 1990 με την ονομασία ΕΛληνική ΕΤαιρεία Αιολικής ΕΝέργειας και μετονομάστηκε το 2005 σε Ελληνική Επιστημονική Eνωση Αιολικής Ενέργειας. Από την ίδρυσή της είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης Αιολικής Ενέργειας WindEurope και λειτουργεί ως Εθνικός Εκπρόσωπός της στην Ελλάδα. Μέλη της Ενωσης είναι εταιρείες και φορείς που δραστηριοποιούνται σε όλο το εύρος της εφοδιαστικής αλυσίδας της αιολικής ενέργειας, όπως βιομηχανία και εμπόριο εξοπλισμών, υπηρεσίες, επενδυτικοί φορείς αλλά και ερευνητικά κέντρα και ινστιτούτα και φυσικά πρόσωπα, επαγγελματίες, στελέχη επιχειρήσεων, επιστήμονες, ερευνητές, ακαδημαϊκοί.

–  Μπορείτε να αναφερθείτε στις προτεραιότητες και τους στόχους της Ελληνικής Επιστημονικής Ενωσης Αιολικής Ενέργειας;

Ο πρόεδρος του ΔΣ ΕΛΕΤΑΕΝ, Π. Λαδακάκος (δεξιά), με τη δημοσιογράφο, Φ. Μαυρογιώργη.

Η ΕΛΕΤΑΕΝ αποτελεί το συλλογικό φορέα των επιστημόνων, των επαγγελματιών και των επιχειρήσεων του αιολικού κλάδου που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Στόχος της ΕΛΕΤΑΕΝ είναι να επεξεργάζεται θέσεις πολιτικής για όλα τα θέματα των ΑΠΕ, να μελετάει τεχνολογικά και επιστημονικά θέματα, να παρέχει υπηρεσίες εκπαίδευσης και κατάρτισης μέσω σεμιναρίων και εκπαιδευτικών ημερίδων, να δημοσιεύει οδηγούς, μελέτες και οδηγίες σχετικά με την αιολική ενέργεια, επιδιώκοντας με αυτόν τον τρόπο την προαγωγή της επιστήμης και έρευνας αλλά και των επενδύσεων στον τομέα της αιολικής ενέργειας. Λόγω του ότι βρίσκεται σε άμεση επαφή με τις επιχειρήσεις του κλάδου που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα προσπαθεί να εκφράσει αποτελεσματικά τα καλώς εννοούμενα συμφέροντα του κλάδου και της αγοράς, λειτουργώντας ως ένας χώρος σκέψης, διαλόγου και ιδεών, πάντα με τρόπο επιστημονικά τεκμηριωμένο.

–  Πώς κρίνετε το νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθώς και την εφαρμογή του για το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο των ΑΠΕ;

Με το ν. 4685/2020 επιδιώχθηκε η απλοποίηση της πρώτης φάσης της αδειοδότησης που εμπλέκει τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και εισήχθη η Βεβαίωση Παραγωγού σε αντικατάσταση της Αδειας Παραγωγής.

Ο υποψήφιος παραγωγός λαμβάνει μια βεβαίωση ότι έχει εκδηλώσει το ενδιαφέρον του να μελετήσει, διερευνήσει και προσπαθήσει να αδειοδοτήσει ένα έργο ΑΠΕ σε μια συγκεκριμένη θέση. Με την έννοια αυτή, η Βεβαίωση Παραγωγού δεν εμπεριέχει στην πραγματικότητα κάποια ουσιαστική έγκριση ή άδεια για την υλοποίηση ενός έργου. Ο ρόλος της, ωστόσο, είναι σημαντικός, διότι με αυτή εξασφαλίζεται το αποκλειστικό δικαίωμα να προσπαθήσει κάποιος φορέας να αναπτύξει και να αδειοδοτήσει ένα έργο σε δεδομένο τόπο. Η αποκλειστικότητα αυτή διαμορφώνει κλίμα ασφάλειας που ευνοεί την ορθή μελέτη και ανάπτυξη του έργου και επιλύει νωρίς προβλήματα αθέμιτου ανταγωνισμού και συγκρούσεων.

Για τους παραπάνω λόγους είναι απαραίτητο να υφίστανται επαρκείς διασφαλίσεις για τη σοβαρότητα και τη δέσμευση του υποψήφιου αδειούχου για την ανάπτυξη του έργου, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος μαζικής χορήγησης Βεβαιώσεων που δεν θα έχουν ελπίδα ολοκλήρωσης της αδειοδότησης και υλοποίησης. Ο ν. 4685/2020 συνδύασε την απλοποίηση στη χορήγηση της Βεβαίωσης Παραγωγού με σχετικές ασφαλιστικές δικλείδες, όπως η εισαγωγή εφάπαξ τέλους έκδοσης βεβαίωσης εντός 20 ημερών από την ειδοποίηση του αιτούντος ότι θα του χορηγηθεί η βεβαίωση και η εισαγωγή αυστηρότερων αποκλειστικών προθεσμιών για τα έργα που λαμβάνουν τη Βεβαίωση Παραγωγού. Η εμπειρία, με την υποβολή αιτήσεων στους δύο τελευταίους κύκλους περίπου 55GW, έδειξε ότι οι ασφαλιστικές αυτές δικλείδες πρέπει να ενισχυθούν. Ετσι, θα διασφαλίζεται σε κάποιο βαθμό ότι κατά την πρώτη φάση θα προκρίνονται κατ’ αρχάς σοβαρές επενδυτικές προτάσεις για τις οποίες θα λαμβάνεται, κατά τις επόμενες φάσεις, οριστική (θετική ή αρνητική) απόφαση από τη διοίκηση σε εύλογο χρόνο. Η απλοποίηση της πρώτης φάσης πρέπει όμως να συνδυαστεί άμεσα με μεταρρυθμίσεις για την απλοποίηση της αδειοδοτικής διαδικασίας στα επόμενα στάδια (τροποποίηση ΑΕΠΟ, χορήγηση προσφορών σύνδεσης, άδεια εγκατάστασης κ.λπ.).

–  Οπως ανακοίνωσε πρόσφατα ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, τον Ιούνιο επιδιώκεται να ολοκληρωθεί το θεσμικό πλαίσιο για τα θαλάσσια υπεράκτια πάρκα. Ποιες οι προτάσεις σχετικά με το θεσμικό πλαίσιο και πόσο σύντομα πιστεύετε ότι θα ξεκινήσουν τα πρώτα έργα;

Η θαλάσσια αιολική ενέργεια αναμένεται να είναι η σημαντικότερη πηγή ηλεκτροπαραγωγής στην Ευρώπη περί το 2040. Η ΕΛΕΤΑΕΝ έχει αναδείξει τα τελευταία χρόνια την αναγκαιότητα των θαλάσσιων αιολικών πάρκων, προκειμένου να επιτύχει η χώρα μας τους κλιματικούς της στόχους.

Η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να σχεδιάσει ένα νέο θεσμικό πλαίσιο για την αδειοδότηση και την ανάπτυξη θαλάσσιων αιολικών πάρκων χωρίς τις δεσμεύσεις και τα λάθη του παρελθόντος. Ενα απλό και αποτελεσματικό θεσμικό πλαίσιο που:

  • θα αξιοποιεί τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές,
  • θα είναι συμβατό με την ευρωπαϊκή ενεργειακή, περιβαλλοντική και χωροταξική νομοθεσία,
  • θα προάγει τη διαφάνεια και τον ανταγωνισμό προς όφελος της επιχειρηματικότητας και των καταναλωτών,
  • θα προσφέρει ασφάλεια και ορατότητα στους επενδυτές μέσω σαφούς περιγραφής όλης της διαδικασίας, συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος και στόχων και
  • θα εμπλέκει έγκαιρα όλους τους ενδιαφερόμενους.

Τα θαλάσσια αιολικά πάρκα μπορούν να προσφέρουν μεγάλες ποσότητες καθαρής ισχύος, με σημαντική ανάπτυξη εγχώριας εφοδιαστικής αλυσίδας υψηλής προστιθέμενης αξίας και να συμβάλουν στην ενεργειακή ανεξαρτησία και στην γεωστρατηγική ενδυνάμωση και να προσελκύσουν μεγάλες επενδύσεις από την Ελλάδα και το εξωτερικό που είναι απαραίτητες για την οικονομική ανάκαμψη της χώρας μετά την υγειονομική κρίση.

Σε αυτό το πλαίσιο, έχουμε αναλάβει σειρά πρωτοβουλιών και δράσεων, διοργανώνοντας ημερίδες και διαβουλεύσεις, με πιο πρόσφατη εκείνη για το νέο θεσμικό πλαίσιο ανάπτυξης της θαλάσσιας αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα. Είμαστε ικανοποιημένοι που το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος έχει ανταποκριθεί θετικά και έχει και αυτό θέσει το θέμα των θαλάσσιων αιολικών υψηλά στην ατζέντα του.

–  Πόσο σημαντική είναι η συμμετοχή της αιολικής ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα και τι απαντάτε σε όσους δείχνουν καχυποψία στις ανεμογεννήτριες;

Η Ευρώπη στοχεύει να γίνει η πρώτη ήπειρος στον πλανήτη που θα πετύχει μέχρι το 2050 την κλιματική ουδετερότητα με μηδενικές εκπομπές άνθρακα. H Ελλάδα, ως αναπόσπαστο κομμάτι της, έχει υποστηρίξει την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, διαμορφώνοντας τη δικιά της μακροχρόνια στρατηγική. Η συμμετοχή της αιολικής ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα είναι καθοριστική για την αντιμετώπιση της σύγχρονης απειλής του πλανήτη μας, που είναι η κλιματική αλλαγή. Πρόκειται για μία φιλοπεριβαλλοντική δραστηριότητα που συμβάλλει μετά βεβαιότητας στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, εναρμονίζεται γενικά με το περιβάλλον και τα οικοσυστήματα, επιτρέπει την παράλληλη ανάπτυξη άλλων δραστηριοτήτων, αποτελεί έναν φθηνό και αξιόπιστο τρόπο παραγωγής ενέργειας, χάρη στην εξέλιξη της τεχνολογίας των σύγχρονων ανεμογεννητριών, και προσφέρει σημαντική τοπική και περιφερειακή ανάπτυξη, ένα μέρος της οποίας είναι το ανταποδοτικό τέλος 3% που καταβάλλει κάθε αιολικό πάρκο επί των ακαθάριστων εσόδων του.

Παρ’ όλα αυτά, βλέπουμε ότι υπάρχουν προβληματισμοί, ακόμα και έντονοι, εκ μέρους ορισμένων πολιτών απέναντι στις ανεμογεννήτριες. Μερικές φορές οι προβληματισμοί αυτοί δημιουργούνται εξαιτίας της πληθώρας των αιτήσεων που έχουν κατατεθεί στη ΡΑΕ, καθώς οι πολίτες δεν είναι υποχρεωμένοι να γνωρίζουν ότι ένα πολύ μικρό ποσοστό των έργων αυτών θα υλοποιηθεί τελικά. Το πρόβλημα αυτό υπογραμμίζει την άμεση αναγκαιότητα η Πολιτεία να προχωρήσει με σύντομες και αποτελεσματικές διαδικασίες στην αξιολόγηση όλων των εκκρεμών έργων που σήμερα βρίσκονται σε διάφορα στάδια ανάπτυξης. Ουσιαστική μεταρρύθμιση θα είναι η Πολιτεία να μπορεί να αποφαίνεται οριστικά, είτε θετικά είτε αρνητικά, για μια επενδυτική πρόταση μέσα σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα που δεν θα ξεπερνά τα 3 έτη. Ετσι, σύντομα όλοι, επενδυτές και τοπικές κοινωνίες, θα γνωρίζουν τι και πού πρόκειται να γίνει.

–  Τι θα βοηθούσε, κατά τη γνώμη σας, στην περαιτέρω ανάπτυξη του συγκεκριμένου κλάδου;

Θα επιλέξω να αναφερθώ σε τρία σημεία.

  1. Υποδομές: Η επέκταση του εγχώριου δικτύου των διασυνδέσεων, οι διεθνείς διασυνδέσεις, η ολοκλήρωση της αγοράς της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, εκτός του ότι θα επιτρέψουν στη χώρα να αξιοποιήσει και να εξάγει το πλούσιο αιολικό δυναμικό που διαθέτει, θα μειώσουν τις τιμές ηλεκτρικού ρεύματος. Επιπλέον, η ανάπτυξη συστημάτων αποθήκευσης της παραγόμενης από ΑΠΕ ενέργειας είναι εξίσου σημαντική, προκειμένου να λειτουργεί το σύστημα αποτελεσματικά, με μεγάλη διείσδυση καθαρής ενέργειας και με χαμηλό κόστος.
  2. Διαδικασίες: Οπως ανέφερα, απαιτείται επίσης απλοποίηση των διαδικασιών που σήμερα σε πολλές περιπτώσεις κρατάνε πάνω από 10 χρόνια. Θα πρέπει η διοίκηση να εξετάζει εξονυχιστικά μια επένδυση και να αποφασίζει οριστικά αν θα γίνει ή αν θα απορριφθεί, μέσα σε εύλογο χρόνο που δεν πρέπει να ξεπερνά τα 3 χρόνια.
  3. Κοινωνική αποδοχή: Ο διάλογος και η διαβούλευση με όλους τους ενδιαφερόμενους, σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας. Η Πολιτεία οφείλει έγκαιρα να αφιερώσει πολύ χρόνο στο να εξηγήσει και να επικοινωνήσει στις τοπικές κοινωνίες και τους ενδιαφερόμενους τι θέλει να κάνει. Να διαβουλευθεί και να προσαρμόσει τους σχεδιασμούς της, αναλόγως με τα αποτελέσματα του διαλόγου. Στο πεδίο της ενημέρωσης και εμείς σαν ΕΛΕΤΑΕΝ καταβάλλουμε αυξανόμενες προσπάθειες το τελευταίο διάστημα μέσα από διάφορες δράσεις. Μία από αυτές είναι η «ask4wind» για την οποία καλώ όλους τους αναγνώστες σας να επισκεφθούν τη σχετική ιστοσελίδα www.ask4wind.gr και να ενημερωθούν για τους μύθους και τις αλήθειες γύρω από την αιολική ενέργεια.

Who is who

O Παναγιώτης Λαδακάκος είναι πρόεδρος της Ελληνικής Επιστημονικής Ενωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ) και διευθύνων σύμβουλος σε εταιρείες του ομίλου ΕΝ.ΤΕ.ΚΑ. Είναι Διπλωματούχος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΕΜΠ με ειδίκευση στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, τομέας στον οποίο δραστηριοποιείται επαγγελματικά αδιαλείπτως από το 1995. Στα πλαίσια της επαγγελματικής του δραστηριότητας έχει σχεδιάσει, αναπτύξει και υλοποιήσει πλήθος εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές (κυρίως αιολικά πάρκα) ισχύος εκατοντάδων MW. Κατέχει σημαντική ερευνητική εμπειρία κατά την περίοδο των μεταπτυχιακών του σπουδών στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ και ως μηχανικός έρευνας και ανάπτυξης στο Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας. Εχει, επίσης, κάνει οικονομικές σπουδές στο Τμήμα Επιχειρησιακής Ερευνας και Marketing του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.